Genelge: … Töre ve Namus Cinayetlerinin Önlenmesi İçin Alınacak Tedbirler

ÖNERİLER

SORUMLU KURUM

İŞBİRLİĞİ YAPILACAK KURUM/ KURULUŞ

KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER

1. Sağlık görevlileri, yargı men­supları, öğretmenler, sosyal hizmet uzmanları, psikologlar, çocuk geli­şimi uzmanları, kolluk kuvvetleri ve diğer meslek gruplarının hizmet içi eğitim programlarında çocuk­lara karşı şiddete yaklaşım konusu yer almalıdır.

Adalet Bakanlığı, Sağlık Ba­kanlığı, Milli Eğitim Bakan­lığı, İçişleri Bakanlığı, Sos­yal Hizmetler ve Çocuk Esir­geme Kurumu Genel Müdür­lüğü, Üniversiteler

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Üniversiteler

2. Emniyet ve jandarma birimle­rinde daha fazla kadın memurun görevlendirilmesi ve bu memurla­rın kadına ve çocuğa yönelik şid­det konusunda özel eğitim almış olması sağlanmalıdır.

İçişleri Bakanlığı

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Üniversite Kadın So­runları Araştırma ve Uygulama Merkezleri

3. Emniyet ve jandarma birimle­rinde, çocuğa yönelik şiddet olgu­larının doğru tanımlanarak değer­lendirmesini sağlayacak eğitim çalışmaları yapılmalıdır.

İçişleri Bakanlığı

Aile ve Sosyal Araştır­malar Genel Müdür­lüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Mü­dürlüğü, Üniversiteler

4. Diyanet İşleri Başkanlığı, çocuğa yönelik şiddet konusunda; toplumu bilinçlendirmek üzere hutbe ve vaazlar vermeli, yazılı ve görsel yayınlar yapmalı ve çeşitli etkin­likler düzenlemelidir.

Diyanet İşleri Başkanlığı

Aile ve Sosyal Araştır­malar Genel Müdür­lüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Üniversiteler

5. Mülki idare amirlikleri ve yerel yönetimlerce, çocuğa yönelik şiddetle ilgili broşürler ve diğer tanıtıcı materyaller hazırlanarak, halka açık alanlarda ve kamu hizmet birimlerinde dağıtımı sağlanmalıdır.

Valilikler, Belediyeler

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Ku­rumu Genel Müdür­lüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Üniversi­teler

6. Kent yapılanmasında sadece okul çocuklarının değil, değişik yaş gruplarındaki gençlerin de çeşitli faaliyetlerde bulunabile­ceği sosyal tesisler kurulmalı, var olanlar aktif hale getirilmelidir.

Bayındırlık ve İskan Bakan­lığı, Valilikler, Belediyeler

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Ku­rumu Genel Müdür­lüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Üniversi­teler, İlgili Meslek örgütleri ve İlgili Sivil Toplum Kuruluşları

KURUMSAL HİZMETLER

1. Devlet, çocuklara yönelik her türlü şiddet eylemini ortadan kaldıracak önlemlerin bir devlet politikası olarak uygulanmasını sağlamalıdır. Bu alana yönelik bir bütçe oluşturulmalı, söz ko­nusu bütçenin etki ve sonuçlan görünür kılınmalıdır.

TBMM, Başbakanlık ve diğer İlgili Tüm Kamu Ku­rum ve Kuruluşları

Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

2. Çocuğa yönelik şiddetin önle­nebilmesi için sorunun temeline inilerek, ekonomik, yasal, ku­rumsal, eğitsel ve kültürel alan­lara yönelik olarak eş zamanlı, paralel düzenlemeler yapılmalı­dır.

Başbakanlık ve diğer ilgili tüm kamu kurum ve kuru­luşlar.

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Yerel Yönetimler, Üniversiteler, İlgili Meslek örgütleri ve İlgili Sivil Toplum Kuruluşları

3. Çocuğa yönelik şiddete karşı alınacak önlemler ulusal plan çerçevesinde ve kapsamlı olarak belirlenmelidir. Söz konusu plan hazırlanırken, toplumsal cinsiyet bakış açısına sahip olması sağ­lanmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

4. Toplumsal cinsiyete duyarlı politikaların ana plan ve prog­ramlara entegrasyonu, sektörler ve disiplinler arası işbirliğinin sağlanması, programların ve sonuçların izlenme ve değerlen­dirilmesi için gerekli mekaniz­maların oluşturulması, mevcut mekanizmaların işler hale gelmesi sağlanmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü

İlgili Tüm Kamu Ku­rum ve Kuruluş­ları,Yerel Yönetimler, Üniversite Kadın So­runları Araştırma ve Uygulama Merkezleri, İlgili Meslek Örgütleri ve İlgili Sivil Toplum Kuruluşları

5. Ülke çapında ilgili tüm sivil ve resmi kuruluşları kapsayacak "2006-2010 Çocuğa Yönelik Şiddetin Önlenmesi Eylem Planı" hazırlanmalı ve uygula­maları takip edilmelidir.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

İlgili Tüm Kurum ve Kuruluşlar, Yerel Yönetimler, Üniver­siteler, İlgili Meslek örgütleri ve İlgili Sivil Toplum Kuruluşları

6. SHÇEK bünyesinde hizmet veren "183 Aile, Çocuk, Kadın ve Sosyal Hizmet ve Özürlü Çağrı Merkezi"nin daha işlevsel kılınması ve bunun için gerekli tedbirlerin alınması sağlanmalı­dır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve özel Sektöre Ait Sağlık Kuruluşları, Barolar

7. Ülke genelinde 24 saat hizmet verecek ücretsiz "ALO ŞİDDET HATTI" oluşturulmalıdır. Bu hatlarda şiddet konusunda eğitim almış personelin görev yapması sağlanmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve Özel sektöre ait Sağlık Kuruluşları, Barolar

8. Ülkemizde aile içinde şiddete uğramış (fiziksel, ruhsal, cinsel) çocuklara yönelik hizmetlerin sunulabileceği kurumlar ve acil yardım hatları henüz tam olarak kurumsallaştırılamamıştır. Bu nedenle bu alanlarda kurumsal­laşma ivedilikle sağlanmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve Özel Sektöre ait Sağlık Kuruluşları, Barolar

9. Çocuğa yönelik şiddet konu­sunda ulusal bir veri tabanı bu­lunmamaktadır. Eldeki veriler de çok yetersizdir. Bu nedenle bu konularla ilgili Bakanlıkların veri toplaması ve toplumun kullanı­mına açık veri tabanları oluştur­ması sağlanmalıdır. Tarama so­nuçlarının sağlıklı olabilmesi için, toplanmak istenen istatistiğe yönelik soru setleri hazırlanmalı ve sonuçların tek elden (Türkiye İstatistik Kurumu) toplanarak değerlendirilmesi gerekmektedir.

Türkiye İstatistik Kurumu

İlgili Tüm Kamu Ku­rum ve Kuruluşları (İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakan­lığı, Devlet Planlama Teşkilatı, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Ku­rumu Genel Müdür­lüğü, Üniversiteler v.b.)

10. Çocuk ıslahevlerinin amacına uygun çalışmasını engelleyen eksikliklerin giderilmesi, daha etkin hizmet verebilmesi için denetimlerin yapılması sağlan­malı ve çocukların yetişkinlere özgü tutukevlerinde tutulmama­ları için gerekli alt yapı oluştu­rulmalıdır.

Adalet Bakanlığı

İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşlar, İlgili Sivil Toplum Kuruluşları

EĞİTİM

1. Zorunlu eğitim 11 (on bir) yıla çıkarılmalıdır. Söz konusu zo­runlu eğitimden ülke genelinde tüm çocukların yararlanması için gerekli tüm tedbirler alınarak, bu konuda denetimlerin yapılması sağlanmalıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı

Valilikler, Yerel Yö­netimler, İlgili Sivil Toplum Kuruluşları

2. İlköğretimin zorunlu olması nedeniyle, bu zorunluluğun ihlali durumunda ilgililer hakkında yasal prosedür titizlikle işletil­melidir. Gerek bu konuda ge­rekse ekonomik yönden istismar edilen çocukların takibi ve ge­rekli önlemlerin alınması konu­sunda ilgili tüm kurum ve kuru­luşlar ile yerel yönetimler koor­dineli olarak çalışmalıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı, Ça­lışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

Valilikler, Yerel Yö­netimler, İlgili Sivil Toplum Kuruluşları, Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teş­vik Fonu, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

3. Kız çocuklarının eğitimlerini tamamlamaları büyük önem taşımaktadır. Özellikle kız ço­cuklarının okullaşma oranlarının artırılmasına yönelik olarak ya­pılan kampanyaların sürekliliği sağlanarak, sonuçlarının izlen­mesine önem verilmeli ve kızla­rın kesintisiz olarak öğrenimle­rine devam etmelerini sağlayıcı önlemler alınmalıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı

Valilikler, Yerel Yö­netimler, İlgili Sivil Toplum Kuruluşları, Medya

4. Özellikle ekonomik yönden geri, geleneksel değerlerin hakim olduğu kırsal bölgelerde kız ço­cuklarının eğitime katılmaların sağlamaya yönelik olarak yatılı kız bölge okullarının (ilköğretim ve ortaöğretim) açılması ve yay­gınlaştırılması gerekmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Valilikler, Yerel Yönetimler, Özel Sektör Kuruluş­ları, Sivil Toplum Kuruluşları

5. Geçici tarım işçisi olan ailele­rin çocuklarının ilköğretim eği­timi almaları ve eğitimlerini tamamlamaları sağlanmalıdır. Bu yönde mobil eğitim ve benzeri projeler geliştirilmelidir. Yerel yöneticiler bu konuyu takip et­meli ve uygulanmasını sağlama­lıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı

Valilikler, Yerel Yö­netimler, Sivil Top­lum Kuruluşları

6. Eğitim materyallerinde kadın ve erkek eşitliğini yok sayan,  görmezden gelen ya da zedele­yen anlayışları ortadan kaldıran öğelerinden ayıklanması gerek­mektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

7. İlköğretimden başlayarak eği­timin her aşamasında (örgün ve yaygın eğitim de dahil olmak üzere) şiddet ve toplumsal cinsi­yet duyarlılığı konularını içeren ve çocuklara kendi bedenlerini tanımayı öğreten eğitim prog­ramlan hazırlanarak uygulamaya konulmalıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı

Sağlık Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Üniversi­teler

8. Okul yönetimleri, sınıf öğret­menlerinin ve rehber öğretmenle­rin çocuğa yönelik şiddetin ta­nınması ve yetkili makamlara bildirilmesi konusunda duyarlı­lıkları artırılmalıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı

Sağlık Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Üniversiteler

9. Çocuğa yönelik şiddetle ilgili yasaların ve Çocuk Hakları Söz­leşmesinin okullarda öğretilmesi ve okullardaki şiddeti ortadan kaldırmak için çok yönlü bir kampanya başlatılması ve bu kampanyanın toplumsal sefer­berliğe dönüştürülmesi gerek­mektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı

İlgili tüm kamu ku­rum ve kuruluşları, Görsel-İşitsel Medya Kuruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel), Sivil Toplum Kuru­luşları

10. Ailelere çocuk eğitimi ve çocuk yetiştirme yöntemlerin verildiği "Ana-Baba Okulları" programları yaygınlaştırılarak kurumsal alt yapı oluşturulmalı­dır.

Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

Milli Eğitim Bakan­lığı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Mü­dürlüğü, Sivil Toplum Kuruluşları, Üniver­siteler, Yerel Yöne­timler

11. Ülkemizde tecavüz ve ensest gibi konular ciddi sorunlar ara­sında yer almasına rağmen hâlâ bunların tabu sayılmasıyla müca­dele edilerek, cinsel şiddet tür­leri, nedenleri, önleme yolları konusunda halkın bilinçlendiril­mesine yönelik çalışmalar ya­pılmalıdır.

Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel

Müdürlüğü

İlgili tüm kamu kurum ve kuruluşları, Görsel-İşitsel Medya Kuru­luşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel), Sivil Toplum Kuru­luşları, Üniversiteler

12. Çocuğa yönelik şiddet konu­sunda anne babalar ve bakım veren kişilerin çocuğa yaklaşım ve çocuk terbiyesi alanlarında zihniyet dönüşümünü sağlayacak eğitim programlarına öncelikle yer verilmelidir.

Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

Milli Eğitim Bakan­lığı, Sağlık Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Sivil Toplum Kuru­luşları, Üniversiteler, Yerel Yönetimler

13. Çocuğa yönelik şiddet konu­sunda zararlı gelenek ve göre­nekler tespit edilerek ayıklanmalı ve kişilerin söz konusu davranış şekillerini değiştirmelerini sağla­yıcı eğitim programları hazır­lanmalıdır.

Kültür ve Turizm Bakanlığı

İlgili Tüm Kamu Ku­rum ve Kuruluşları, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

14. Çocuğa yönelik şiddetle ilgili bilgilendirici spot eğitim filmle­rinin görsel medyada sık aralık­larla gösterilmesi sağlanmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

Görsel-İşitsel Medya Kuruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

SAĞLIK

1. Sağlıkla ilgili yüksek öğrenim kurumlarında mezuniyet öncesi eğitim programlarına çocuğa yönelik şiddeti tanıma, gerekli müdahaleleri yapabilme ve şid­det gören çocuğu korumak ama­cıyla gerekli mekanizmaları ça­lıştırabilme konularında dersler konulmalıdır.

Üniversitelerarası Eğitim Komisyonu, Üniversitelerin Eğitim Müfredat Komis­yonları

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Ku­rumu Genel Müdür­lüğü

2. Sağlık kuruluşlarına başvuran şiddet mağduru çocuklara sunu­lacak koruyucu ve tedavi edici sağlık hizmetleri planlanırken, tüm sağlık kurumlarında hizmet sunucu olan hekim ve hemşire gibi sağlık çalışanlarının yanı sıra çocuğa yönelik şiddeti tanıma, tespit etme ve bildirim konu­sunda eğitilmiş sosyal hizmet uzmanı ve psikologların yer ala­cağı bir modelin oluşturulması sağlanmalıdır.

Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve özel Sektöre Ait Sağlık Kuruluşları

İlgili Tüm Kamu Ku­rum ve Kuruluşları

HUKUK

1. 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanununa ilişkin alt yapıların ivedilikle oluşturulması yönün­deki çalışmalar hızlandırılmalıdır.

Adalet Bakanlığı

İlgili Tüm Kamu Ku­rum ve Kuruluşları,

2. CMK'nun "tanıkların dinlen­mesi" başlıklı 52 inci maddesinin (3). fıkrasında çocuk mağdurların tanık olarak dinlenmeleri sırasın­daki görüntü ve seslerin kayda alınmasının zorunlu olduğuna dair hükmün, "5320 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun Yürür­lük ve Uygulama Şekli Hakkında Kanunun 12 inci maddesinin ikinci fıkrası" uyarınca, bu fıkra­nın (a) ve (b) bentlerinin 1 Tem­muz 2006 tarihinde yürürlüğe gireceği yönündeki düzenleme gözetilerek anılan yasal düzenle­menin bir an önce hayata geçi­rilmesi için alt yapının ivedilikle oluşturulması gerekmektedir.

Adalet Bakanlığı

İçişleri Bakanlığı

3. Şiddet ve özellikle ensest fa­illerinin rehabilitasyona tabi tu­tulmalarının yasal bir zorunluluk haline getirilmesi ve masrafların failler tarafından karşılanması yönünde yasal düzenlemelere gidilmelidir.

Adalet Bakanlığı

Sağlık Bakanlığı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Ku­rumu Genel Müdür­lüğü, Barolar

4. Hak arama sürecindeki yasal prosedür mağdurlar lehine basit­leştirilmeli, sağlıkla ilgili kayıtlar başta olmak üzere gerekli belge ve kayıtların ücretsiz hazırlan­ması sağlanmalı ve bunun için gerekli yasal düzenlemeler ya­pılmalıdır.

Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı

İlgili Tüm Kamu Ku­rum ve Kuruluşları

5. Çocuğun beden muayene­sinde, çocuğun "aydınlatılmış onamının" alınması yönünde yasal düzenlemeler yapılmalıdır.

Adalet Bakanlığı

ilgili Tüm Kamu Ku­rum ve Kuruluşları, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

ÖNERİLER

SORUMLU KURUM

İŞBİRLİĞİ YAPILACAK

KURUM/KURULUŞ

KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER

1. Devlet, kadın ve erkek ara­sındaki ekonomik eşitsizliğin ortadan kaldırılması için gerekli tedbirleri almalıdır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

ilgili Tüm Kurum ve Ku­ruluşlar, Özel Sektör,

Üniversiteler

2. İşe alınmada eşitliği sağlayıcı önlemler alınmalı, işyerinde cinsiyete dayalı ayrımcılığın olmaması için işverenlerin ve yöneticilerin gerekirse pozitif ayrımcılık yapmaları gerek­mektedir.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı

İlgili Tüm Kurum ve Ku­ruluşlar, Özel Sektör

3. Kadınların istihdam olanakları ve iş kurmak için gereksinim duydukları kredi almalarını kolaylaştıracak düzenlemeler yapılmalıdır.

Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, Kamu ve Özel Sektör Bankaları

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Sivil Toplum Kuruluşları

4.4320 sayılı Ailenin Korunma­sına Dair Kanunun tanıtımı yönünde çok yönlü çalışmalar yapılmalıdır.

Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

İlgili Tüm Kurum ve Ku­ruluşlar, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

5. Evlilik öncesi çiftlerin yardım almaları konusunda "Evlilik ve Evlilik Danışmanlığı" hizmetle­rinin kurumsallaşması ve yay­gınlaştırılması gerekmektedir.

Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Yerel Yö­netimler

İlgili Tüm Kurum ve Ku­ruluşlar, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

6. Kadın-erkek eşitliğini önem­seyen, kadın haklarının geliş­mesi konusunda destek veren erkek gruplarının sayısının artı­rılması konusunda gerekli ön­lemler alınmalıdır.

Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü

Sivil Toplum Kuruluşları

7. Eğitimini yanda bırakmış kadınların eğitimlerini tamam­layabilmeleri ve aktif olarak iş yaşamına katılmaları için ihtiyaç duydukları destek hizmetleri (yuva, kreş, gündüz bakımevi gibi) sağlanmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

Milli Eğitim Bakanlığı, Yerel Yönetimler, Sivil Toplum Kuruluşları, Özel Sektör

8. Aile Mahkemeleri ve Çocuk Mahkemelerinde görev yapacak yargı mensuplarının, pedagogla­rın, sosyal hizmet uzmanlarının, psikologların toplumsal cinsi­yet bakış açısı eğitimi alması ve 4787 s. Aile Mahkemelerinin Kuruluş, Görev ve Yargılama Usullerine Dair Kanunu uya­rınca bu mahkemelerde görev alacak pedagogların, sosyal hizmet uzmanlarının, psikologların kadrolarına atanmaları en kısa sürede yapılmalıdır.

Adalet Bakanlığı

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Üniversiteler

9. Belediyelerin ve Milli Eğitim Bakanlığı'nın Halk Eğitim Merkezleri ile SHÇEK' in Toplum Merkezleri'nde kadın çalışmaları yapılmalıdır. Sivil toplum kuruluşlarıyla işbirliği sağlanarak söz konusu merkez­lerde okur-yazarlık, kadının insan hakları, toplumsal cinsiyet rolleri, özgüven gibi kadına yönelik güçlendirici çalışmalar yapılmalıdır.

Milli Eğitim Bakanlığı, Yerel Yönetimler, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Sivil Toplum Ku­ruluşları

10. Kadına yönelik şiddetle ilgili spot filmler üretilmeli, ulusal, bölgesel ve yerel med­yada ulusal bir kampanya çer­çevesinde gösterilmesi sağlan­malıdır.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü

Görsel-İşitsel Medya Ku­ruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

11. Kadına yönelik şiddettin önlenmesine ilişkin mülki idare amirlikleri ve yerel yönetim­lerce broşürler hazırlanmalı, hazırlanacak bu broşürlerin, halka açık alanlarda ve kamu hizmet birimlerinde dağıtımı sağlanmalıdır.

Valilikler, Yerel Yönetimler

Sağlık Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırma­lar Genel Müdürlüğü, Üni­versiteler, Sivil Toplum Kuruluşları,

12. Diyanet İşleri Başkanlığı, kadına yönelik şiddetin önlen­mesi konusunda; toplumu bi­linçlendirmek üzere hutbe ve vaazlar vermeli, yazılı ve görsel yayınlar yapmalı ve çeşitli et­kinlikler düzenlemelidir.

Diyanet İşleri Başkanlığı

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Görsel-İşitsel Medya Kuruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

13. Bütün kamu kurum ve ku­ruluşları ile sivil toplum kuru­luşlarında kadına yönelik şiddet konusunda duyarlığı ve sorum­luluğu artırıcı bir kampanya düzenlenmeli bu alanda yapıl­mış olumlu girişimlerin duyu­rulması sağlanmalıdır.

Özel Sektör Kuruluşları, Sendikalar

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

14. Kent planlamasında, sokak ve parkların iyi aydınlatılması ve kadınların acil telefon hatla­rına kolay ulaşabilmesini sağ­lamak amacıyla telefon kulübe­lerinin sayılarının artırılması gibi kadına yönelik şiddetin önlenmesi konusunda gerekli hizmetlerin sunulması sağlan­malıdır.

Bayındırlık ve İskan Bakan­lığı, Yerel Yönetimler

Ulaştırma Bakanlığı, Özel Sektör

HİZMET KURUMLARI

1. TBMM bünyesinde "Kadın-Erkek Eşitliği Komisyonu" adı ile daimi bir komisyon oluştu­rulmalıdır.

TBMM

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

2. Şiddete uğrayan ve özellikle sığınma evlerindeki ihtiyacı olan kadınları danışma merkez­leri ile sığınaklara başvuran kadınları ekonomik olarak güç­lendirmek, yeniden ev kurmala­rını sağlamak amacıyla bir "Ka­dın Destek Fonu" oluşturulmalı ve kadınların uygun işlere yer­leştirilmesi sağlanmalıdır.

Başbakanlık

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Özel Sektör, Sivil Toplum Kuruluşları

3. Avrupa Birliği bünyesinde yürütülmekte olan çocuklar, gençler ve kadınlara karşı şid­detin önlenmesine yönelik DAPHNEII (2004-2008) prog­ramını ülkemiz de imzalamalı­dır.

Başbakanlık

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Devlet Plan­lama Teşkilatı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esir­geme Kurumu Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Yerel Yönetimler, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

4. Kadın erkek eşitliğine aykırı politikalar, yasal düzenlemeler ve uygulamalar kaldırılmalı, toplumda kadın ve erkek eşit­liği sağlanıncaya kadar, kadın­lara pozitif ayrımcılık yapıl­ması bir devlet politikası olarak kabul edilmelidir.

Başbakanlık ve Diğer İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuru­luşları

Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

5. Yasa koyucuların, kadınları doğrudan ilgilendiren kanunların yapım sürecinde, ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra, sivil toplum kuruluşlarının ve üniversitelerin kadın araştırma ve uygulama merkezlerinin de görüş ve önerilerini alınmalıdır.

Başbakanlık ve Diğer İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuru­luşları

6. Devlet kadınlara yönelik her türlü şiddet eyleminin önlenme­sini bir devlet politikası olarak kabul etmelidir. Bu alana yöne­lik bir bütçe oluşturularak, top­lumsal cinsiyet rolleri açısından bütçelerin etki ve sonuçları gö­rünür kılınarak, toplumsal cinsi­yete dayalı bütçe analizleri yapılmalıdır.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

7. Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü koordinatörlüğünde bir "Kadına Yönelik Şiddet İzleme Komitesi" kurulmalıdır.

Kadının Statüsü

Genel Müdürlüğü

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

8. Toplumsal cinsiyete duyarlı politikaların devletin bütün ana plan ve programlarının içine entegre edilmesi, ilgili kurum ve kuruluşlar arasında işbirliği­nin sağlanması, programların ve sonuçların izlenme ve değer­lendirilmesi için gerekli meka­nizmaların oluşturulması ve var olan mekanizmaların işler hale getirilmesi sağlanmalıdır.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü

Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

9. Kadına yönelik şiddete karşı alınacak önlemler bir ulusal plan çerçevesinde yasal, kurumsal, eğitsel ve kültürel alanlara yöne­lik, kapsamlı olarak belirlenme­lidir. Bu plan hazırlanırken top­lumsal cinsiyet bakış açısına sahip bir plan olması sağlanma­lıdır.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

10. Ülke genelinde tüm kamu kurum ve kuruluşları, üniversi­teler ve özel sektör çalışanlarına yönelik "toplumsal cinsiyet eşitliği" eğitimi verilmesinin zorunlu hale getirilmesi sağ­lanmalıdır.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Yerel Yöne­timler, Üniversitelerin Kadın Sorunları Araştırma Merkezleri, Özel Sektör

11. Kadından Sorumlu Devlet Bakanlığı koordinasyonunda bütün kamu kurum ve kuruluş­ları, üniversiteleri, sivil toplum kuruluşlarını, özel sektör ve yerel yönetimleri de kapsayacak "2006-2010 Kadına Yönelik Şiddetin önlenmesi Eylem Planı" hazırlanmalı ve uygula­maları takip edilmelidir.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Yerel Yöne­timler, Üniversitelerin Ka­dın Sorunları Araştırma Merkezleri, Sivil Toplum Kuruluşları, Özel Sektör

12. Kadına yönelik şiddetin önlenmesinde çalışmalar yap­makta olan tüm kamu kurum ve kuruluşları, sivil toplum kuru­luşları, üniversitelerin kadın çalışması yapan araştırma mer­kezleri ve yerel yönetimler ara­sında koordinasyonun sağlana­rak, ortak bir "hizmet ağı mo­deli" oluşturulmalıdır.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Yerel Yöne­timler, Üniversitelerin Kadın Sorunları Araştırma Merkezleri, Sivil Toplum Kuruluşları

13. SHÇEK bünyesinde hizmet veren "183 Aile, Çocuk, Kadın ve Sosyal Hizmet ve Özürlü Çağrı Merkezi”nin çalışmasın­daki sorunların giderilmesi, daha işlevsel kılınması ve bu­nun için gerekli tedbirlerin alınması sağlanmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakan­lığı, Üniversite ve özel Sektöre Ait Sağlık Kuru­luşları, Barolar

14. Ülke genelinde 24 saat hiz­met verecek ücretsiz "ALO ŞİDDET HATTI” oluşturulma­lıdır. Bu hat da şiddet konu­sunda eğitim almış personelin görev yapması sağlanmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakan­lığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Üniversite ve Özel Sektöre Ait Sağlık Kuruluşları, Barolar

15.4320 sayılı Ailenin Korun­masına Dair Kanun'un uygu­lanması aşamasında daha etkili bir sonuca ulaşmak için şiddet uygulayan bireylerin rehabili­tasyona tabi tutulmaları konu­sunda gerekli bütün yasal ve kurumsal alt yapı oluşturulma­lıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı

16. Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu (SHÇEK) için bütçeden ayrılan pay artı­rılmalı, kadın sığınma ev­leri/kadın konukevleri nitelik ve nicelik açısından Avrupa Bir­liği standartlarına uygun hale getirilmeli ve hizmet sunacak personelin kadın bakış açısına sahip olması sağlanmalı, anılan merkezlerin gizlilik ilkesine uygun olarak hizmet vermeleri konusunda gerekli özen göste­rilmelidir.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu, Devlet Planlama Teşkilatı, Yerel Yönetimler

Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

17. Kadın sığınma/konuk evle­rinin kuruluşu ve işletilmesi ile ilgili mevzuatın gözden geçirile­rek Avrupa Birliği standartları doğrultusunda yeniden hazır­lanması ve yerel yönetimlere kadın sığınma/konuk evi açma konusunda zorunluluk getiril­mesi sağlanmalıdır. Açılan kadın sığınma/konuk evlerinin mevzuatta belirtilen standartlara uygunluğu düzenli olarak de­netlenmelidir.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

Yerel Yönetimler, Üniver­siteler, Sivil Toplum Ku­ruluşları

18. Hak arama sürecindeki yasal prosedür mağdurlar lehine ba­sitleştirilmeli, sağlıkla ilgili kayıtlar başta olmak üzere ge­rekli belge ve kayıtların ücretsiz hazırlanması sağlanmalıdır. Bu sürecin her aşaması kadının özel hayatına saygılı, kadım koru­yucu olmalıdır.

Adalet Bakanlığı, Sağlık Ba­kanlığı,

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları

19. Şiddet mağduru kadına em­niyet birimlerinde uygulanacak prosedür ve atılacak adımlarla ilgili olarak genel broşür hazır­lanmalıdır.

İçişleri Bakanlığı

Barolar, İlgili Sivil Toplum Kuruluşları

20. Sivil toplum kuruluşları tarafından kurulmuş ve kurula­cak olan bağımsız kadın sığınma evi ve kadın danışma merkezle­rini açma ve işletme girişimleri yerel yönetimler ve İl özel ida­releri tarafından mali destek de dahil olmak üzere çok yönlü desteklenmelidir.

Valilikler, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Yerel Yönetimler

Sivil Toplum Kuruluşları

21. Şiddet gördüğü için kadın sığınma/konuk evine yerleştiri­len kadınların buradan çıktıktan sonra kendi ayakları üzerinde durmayı başarmalarını sağlamak ve desteklemek için kadınlara devletin sahip olduğu kaynak­lardan geçici konut tahsisi ya­pılmalıdır.

Yerel Yönetimler, Toplu Konut İdaresi

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Sivil Toplum Kuruluşları

22. Kadına yönelik şiddet konu­sunda ulusal bir veri tabanı bu­lunmamaktadır. Mevcut veriler de sağlıklı ve yeterli değildir. Bu nedenle bu konularla ilgili Ba­kanlıkların sağlıklı veri oluştu­rabilmeleri için toplanacak ve­rilere yönelik standart soru formları hazırlanmalı ve so­nuçları tek elde (Türkiye İsta­tistik Kurumu) toplanarak ulusal veri tabanı oluşturulmalıdır.

Türkiye İstatistik Kurumu

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları, Üniversiteler, Özel Sektör, Sivil Toplum Kuruluşları

23. Kadına yönelik şiddetin neden ve sonuçları ile toplumsal maliyetinin araştırılması ve şid­detin önlenmesine ilişkin proje­lerin üretilmesi ve gerçekleşti­rilmesi yönünde ilgili kuruluş­lara destek verilmelidir.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Devlet Planlama Teşkilatı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

Yerel Yönetimler, Üniver­siteler, Sivil Toplum Ku­ruluşları

24. Ülke içinde politika, prog­ram geliştirmeyi teşvik edecek bilgilerin daha hızlı üretebilmesi için üniversitelerin Kadın So­runlarını Araştırma ve Uygu­lama Merkezleri teşvik edilerek araştırma yapmaları ve yayınla­maları sağlanmalıdır.

Üniversiteler

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Devlet Plan­lama Teşkilatı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esir­geme Kurumu Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Yerel Yönetimler, Sivil Toplum Kuruluşları

EĞİTİM

1. Kadına yönelik şiddet konu­sunda zararlı gelenek ve göre­neklerin tespit edilerek buna yönelik tutum ve davranış bi­çimlerini değiştirmelerini sağ­layıcı eğitim programlan hazır­lanmalıdır. Kadına yönelik aile içi şiddetin önlenmesine yönelik olarak başta erkekler olmak üzere ailenin tüm bireylerinin eğitilmesi ve özellikle öfkenin kontrolü ve kişiler arasında sağlıklı iletişim becerileri konu­sunda yaygın eğitim programla­rının hazırlanmasında devletin gerekli çalışmaları yapması gerekmektedir.

Kültür ve Turizm Bakanlığı, Milli Eğitim bakanlığı," Sağ­lık Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

2. Özellikle ekonomik yönden geri, geleneksel değerlerin ha­kim olduğu kırsal bölgelerde kız çocuklarının eğitime katılmala­rın sağlamaya yönelik olarak kız yatılı ilköğretim ve ortaöğ­retim bölge okullarının açılması ve yaygınlaştırılması gerek­mektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı

Sivil Toplum Kuruluşları, Özel Sektör

3. Askerlik eğitiminde, cami­lerde, kahvehanelerde, çok sa­yıda erkek çalışan istihdam eden kuruluşlarda kadına yönelik şiddet konusunda erkeklere yönelik zihniyet dönüşümünü sağlayacak eğitim programları düzenlenmelidir.

Milli Savunma Bakanlığı, Sosyal Hiz-metler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Diyanet İşleri Başkanlığı, Valilikler.

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Sivil Toplum Ku­ruluşları

4. Şiddete uğrayan kadınların başvurabilecekleri, rehberlik ve danışmanlık hizmeti alabile­cekleri merkezlerin tanıtımı ile kadınlara yönelik bilinç yük­seltme ve eğitim çalışmaları konusunda ulusal bir bilgilen­dirme kampanyası yürütülmeli­dir.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Valilikler, Diyanet İşleri Başkanlığı, Yerel Yö­netimler

Sivil Toplum Kuruluşları, Görsel-İşitsel Medya Ku­ruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

6. Sağlık görevlileri, yargı men­supları, kolluk kuvvetleri, öğ­retmenler, sosyal hizmet uz­manları, psikologlar, çocuk gelişimi uzmanları, ve diğer meslek gruplarının lisans ve hizmet içi eğitim programla­rında kadına yönelik şiddet ko­nusu yer almalıdır.

Üniversitelerarası Eğitim Komisyonu, Üniversitelerin Eğitim Müfredat Komisyon­ları

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Ku­rumu Genel Müdürlüğü

SAĞLIK

1. Sağlık hizmeti sunan kurum­larda çalışan sağlık personelinin kadına yönelik şiddeti tanıması, tespit etmesi, gerekli müdaha­leleri yapabilmesi ve şiddete uğrayan kadınları uygun kuru­luşlara yönlendirmeleri için gerekli alt yapının oluşturulması ve sağlık çalışanlarının mezuni­yet öncesi ve sonrası eğitim programlarında kadına yönelik şiddet konusuna yer verilmelidir.

Sağlık Bakanlığı, Üniversite­lerarası Eğitim Komisyonu, Üniversitelerin Eğitim Müf­redat Komisyonları, Üniver­site ve Özel Sektöre Ait Sağ­lık Kuruluşları

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları

2. Tüm sağlık kuruluşlarında şiddet mağduru kadınlara yöne­lik özel birimlerin oluşturulması zorunlu hale getirilmelidir. Bu birimlerde hekim ve hemşire gibi sağlık çalışanlarının yanı sıra kadına yönelik şiddet konu­suna duyarlı sosyal hizmet uz­manı ve psikologların çalışması sağlanmalıdır. Bu birimde çalı­şanların kadına yönelik şiddeti tanıma, ve şiddet gören kadına yönelik hizmet veren mekaniz­maları harekete geçirebilmek için gerekli bildirimi yapmaları sağlanmalıdır.

Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve özel Sektöre Ait Sağlık Kuruluşları

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları

3. Aile planlaması hizmetleri başta olmak üzere bütün üreme sağlığı hizmetlerinin özellikle birinci basamak sağlık kuruluş­larında kadınlar için ücretsiz, ulaşılabilir ve kaliteli bir şekilde verilmesi sağlanmalıdır.

Sağlık Bakanlığı

HUKUK

1."Çerçeve Eşitlik Yasası"nın ivedilikle çıkarılması gerek­mektedir.

Adalet Bakanlığı

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Üniversiteler ve ilgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Sivil Top­lum Kuruluşları

2. Anayasamızın "Kanun önünde eşitlik" başlıklı 10. maddesine göre; "Herkes, dil, ırk, renk, cinsiyet, siyasi dü­şünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzeri sebeplerle ayırım gözetilmeksizin kanun önünde eşittir.

(Ek fıkra:7/5/2004-5170/l.md; Kadınlar ve erkekler eşit hak­lara sahiptir.Devlet, bu eşitliğin yaşama geçirilmesini sağla­makla yükümlüdür.. hükmünün gereği olarak devlet bu amir hükmü hayata geçirecek başta yasal düzenlemeler olmak üzere gerekli her türlü tedbiri almalı­dır.

Adalet Bakanlığı

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları

3. Yürürlükteki mevzuatımız­daki kadın-erkek eşitliğini zede­leyen düzenlemelerin ayıklan­ması yönünde gerekli çalışmala­rın yapılması gerekmektedir.

Adalet Bakanlığı

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Üniversiteler ve İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Sivil Top­lum Kuruluşları

4. 4320 sayılı Ailenin Korun­masına Dair Kanun'un 1. mad­desinde geçen "kusurlu eş" iba­resinin "şiddet uygulayan birey" şeklinde düzeltilmesi; hakimin anılan yasa kapsamında hükme­debileceği tedbirlere ilişkin olarak yasanın 1. maddesinin (f) bendinde geçen "ortak konut" ibaresinin yanına "veya şiddete maruz kalan bireyin işyerine gelmemesi" ibaresinin de ek­lenmesinin, ayrıca 4320 sayılı Kanunun korunma kapsamına mahkemece ayrılık kararı veri­len veya yasal olarak ayrı ya­şama hakkı olan eşlerden birinin veya çocuklarının da dahil edilmesinin ve mahkemenin vermiş olduğu tedbir hükmünün infazına ilişkin icra işlemlerinin de harçtan muaf tutulması yö­nünde yasal düzenleme yapıl­masının uygun olacağı düşü­nülmektedir.

Adalet Bakanlığı

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Üniversiteler ve İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Sivil Top­lum Kuruluşları

5. Mevcut yasalarımızda halen kadın bedenini kontrol altında tutmayı amaçlayan, kadının insan haklarının ihlaline neden olan hukuki düzenlemeler ive­dilikle yapılmalıdır.

Adalet Bakanlığı

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Üniversiteler ve İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Sivil Top­lum Kuruluşları

6. Siyasi Partiler Yasasında ka­dınların siyasete katılımını des­tekleyen düzenlemeler yapıl­malıdır.

Adalet Bakanlığı

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Mü­dürlüğü, Siyasi Partiler, Üniversiteler ve İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluş­ları ile Sivil Toplum Ku­ruluşları

7. "Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Mü­dürlüğü Ayni ve Nakdi Yardım Yönetmeliğinde "sivil toplum kuruluşları tarafından açılmış olan sığınma evlerinde kalan kadınlara kaldıkları süre içinde ayni ve maddi yardım konu­sunda gerekli düzenlemeler yapılmalıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

ÖNERİLER

SORUMLU KURUM

İŞBİRLİĞİ YAPILACAK

KURUM/ KURULUŞ

KORUYUCU VE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER

1. Sistematik bir zihniyet dönüşümü için ders kitaplarında, günlük konuş­malarda, görsel ve yazılı basında, sinema filmlerinde hatta akademik çalışmalarda, vaaz ve hutbelerde kul­lanılan geleneksel cinsiyet rol ve ka­lıplarını erkek egemen zihniyetin hakim olduğu toplumsal yapının yarattığı olumsuzlukları vurgulayan bir söylem geliştirilmelidir.

Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür 1 ve Turizm Bakanlığı, Türk Dil . Kurumu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Yüksek Öğrenim Kurulu, Diyanet İşleri Baş­kanlığı

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araş­tırmalar Genel Mü­dürlüğü, Üniversiteler ve İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluş­ları ile Sivil Toplum Kuruluşları, Görsel-İşitsel Medya Ku­ruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

2. Diyanet İşleri Başkanlığı, töre/namus cinayetlerinin önlenmesi konusunda; toplumu bilinçlendirmek üzere hutbe ve vaazlar vermeli, yazılı ve görsel yayınlar yapmalı ve çeşitli etkinlikler düzenlemelidir. Bu etkin­liklerinde Diyanet İşleri Başkanlığı geleneksel cinsiyet rol ve kalıplarını, ataerkil yapının yarattığı olumsuzluk­ları vurgulayan ahlaki söyleme sahip bir dil kullanmalıdır.

Diyanet İşleri Başkanlığı

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araş­tırmalar Genel Mü­dürlüğü, Sosyal Hiz­metler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü

3. Töre/namus cinayetleri konusunda Devlet, sivil toplum kuruluşları ve yerel yönetimler ortak kampanyalar düzenlemelidir. Bu kampanyalarda kadınların yanı sıra erkeklerin de şid­dete karşı bilinç yükseltici eğitim almaları sağlanmalıdır. Erkek ve ka­dınların alternatif davranış biçimleri geliştirmelerine destek veren prog­ramlar oluşturulmalı, kendini ifade yollarını bulmak ve iletişim kurma olanaklarını artırmak için sorun çözme tekniklerini anlatan programlar geliştirilmelidir.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü

Aile ve Sosyal Araş­tırmalar Genel Mü­dürlüğü, Üniversiteler ve îlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Sivil Toplum Kuru­luşları, Görsel-İşit­sel Medya Kuruluş­ları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

4. Töre/namus cinayetlerinin ön­lenmesine yönelik bilgilendirici spot filmlerin üretilerek, görsel medyada sık aralıklarla gösterilmesi sağlan­malıdır.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araş­tırmalar Genel Müdürlüğü

Üniversiteler ve İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluş­ları ile Sivil Toplum Kuruluşları, Tele­vizyon Kuruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

KURUMSAL HİZMETLER

1. Töre ve namus konusunda top­lumda yerleşik ön kabullerin veya geleneksel anlayışın tersine çevril­mesi sağlanmalıdır.

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluşları

Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları, Görsel-işitsel Medya Kuruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

2. Devletin yasalardan ve uluslara­rası sözleşmelerden doğan yüküm­lülükler doğrultusunda gerekli dü­zenlemeleri yapması, yasalardaki anlayış değişikliğinin uygulamaya yansıtılabilmesi için gerekli mesleki eğitim çalışmalarının yapılması ve yasaların sıfır toleransla uygulan­ması sağlanmalıdır.

Adalet Bakanlığı, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü,Üniversiteler

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluş­ları, Sivil Toplum Kuruluşları, Görsel-İşitsel Medya Ku­ruluşları (Ulusal, Bölgesel ve Yerel)

3. Ülke çapında ilgili tüm sivil ve resmi kuruluşları kapsayacak "2006-2010 Töre/ Namus Cinayetlerinin önlenmesine Yönelik Eylem Planı" hazırlanmalı ve uygulamaları takip edilmelidir.

Kadının Statüsü Genel Mü­dürlüğü

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluş­ları, Yerel Yöne­timler, Üniversitele­rin Kadın Sorunları Araştırma Merkez­leri, Sivil Toplum Kuruluşları

4. Ülke genelinde 24 saat hizmet verecek ücretsiz "ALO ŞİDDET HATTI” oluşturulmalıdır. Bu hat­larda şiddet konusunda eğitim almış personelin görev yapması sağlan­malıdır.

Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Mü­dürlüğü

İçişleri Bakanlığı, Adalet Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Üniversite ve özel Sektöre Ait Sağlık Kuruluşları, Barolar

5. Töre/namus cinayetlerinin ön­lenmesine yönelik olarak yerel dü­zeyde Valilik, Emniyet, Jandarma, Belediye, Müftülük, Üniversite, sivil toplum kuruluşlarının temsilcileri­nin katılımıyla komiteler oluştu­rulmalıdır.

Valilikler

İl Emniyet Müdür­lüğü, İl Jandarma Komutanlığı, Bele­diyeler, Müftülük, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

6. Töre/namus cinayetleri konusunda ulusal düzeyde veriler bulunma­maktadır. Mevcut veriler de sağlıklı ve yeterli değildir. Bu nedenle bu konularla ilgili Bakanlıkların sağ­lıklı veri oluşturabilmeleri için top­lanacak verilere yönelik standart soru formları hazırlanarak sonuçları tek elde (Türkiye İstatistik Kurumu) toplanmalı ve kadına yönelik şiddet konusunda oluşturulacak veriler ulusal veri tabanına entegre edil­melidir.

Türkiye İstatistik Kurumu

İlgili Tüm Kamu Kurum ve Kuruluş­ları, Yerel Yöne­timler, Üniversitele­rin Kadın Sorunları Araştırma Merkez­leri, Sivil Toplum Kuruluşları

7. Töre/namus cinayetlerinin neden­lerine, sonuçlarına, maliyetine ve önleme yöntemlerine ilişkin projele­rin üretilmesi ve gerçekleştirilmesi yönünde ilgili kuruluşlara destek verilmelidir.

Devlet Planlama Teşki­latı,Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

Yerel Yönetimler, Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluşları

8. Kadın ve erkek arasındaki eşit­sizliklerin giderilebilmesi için kadı­nın her alanda güçlendirilmesi ge­rekmektedir. Bu amaçla üniversitele­rin Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezlerinin teşvik edilerek, araştırma yapmaları ve yayınlamaları sağlanmalıdır.

Üniversiteler

Devlet Planlama Teşkilatı, Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğü, Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Genel Müdürlüğü

EĞİTİM

1. Özellikle ekonomik yönden geri, geleneksel değerlerin hakim olduğu kırsal bölgelerde kız çocuklarının eğitime katılmaların sağlamaya yönelik olarak yatılı kız bölge okullarının (ilköğretim ve ortaöğre­tim) açılması ve yaygınlaştırılması gerekmektedir.

Milli Eğitim Bakanlığı

Bayındırlık ve İskan Bakanlığı, Valilik­ler, Yerel Yönetim­ler, Özel Sektör Kuruluşları, Sivil Toplum Kuruluşları

ÖNERİLER

SORUMLU KURUM

İŞBİRLİĞİ YAPILACAK

KURUM/ KURULUŞ

1. Ülkemizde mevcut medya  huku­kunun öncelikle 3986 Sayılı Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayınla­rına İlişkin Kanunun ile bu Kanuna uygun olarak çıkarılan Yönetmelikle­rin teknolojik gelişmelere uygun ola­rak güncelleştirilmesi "cinsiyet ay­rımcılığı", "çocuk istismarı" ve "şid­det" içerikli yayınlara uygulanan mü­eyyidelerin caydırıcılıktan uzak kal­dığı göz önünde bulundurularak yaptı­rım gücünün arttırılmasına ve güncel­liklerini yitirmeden uygulanabilmele­rine yönelik düzenlemelerin yapıl­ması, uygulanabilir bir mevzuatın yaratılması,

TBMM, İlgili Devlet Bakan­lığı RTÜK

İlgili Kurum ve Kuruluşlar,

2. Avrupa Birliği Müktesebatının üstlenilmesine ilişkin (24 Temmuz 2003 tarih ve 25178 Mükerrer sayılı Resmi Gazete) Türkiye Ulusal Prog­ramında Kültür ve Görsel İşitsel Poli­tikanın öncelikler bölümünde de yer alan; küçüklerin ve insan onurunun korunmasında güçlü ve etkili bir se­viyenin elde edilmesine yönelik ulu­sal çerçeveleri geliştirerek Avrupa görsel-işitsel ve bilgi hizmetleri en­düstrisinin rekabet edebilirliğinin geliştirilmesi hakkındaki 24 Eylül 1998 tarihli Konsey Tavsiye Kararı (31998H0560) Yeni medya hizmetle­rinin gelişimi çerçevesinde öz-dene­timin rolü hakkındaki 27 Eylül 1999 tarihli Konsey Sonuç Kararı (31999Y 1006(02) ilişkin olarak yayın kuru­luşlarının kendi öz-denetim birimle­rini kurarak bir an önce kamusal ya­yıncılığın gereği kendi sorumlu ya­yıncılık ilkelerini yerleştirmeleri,

Yazılı ve Görsel-işitsel Medya Kuruluşları,(Kamu-Özel Ulusal Bölgesel ve Ye­rel), Yazılı Basın, Bilgi Hiz­metleri ve Haber Ajansları

Avrupa Birliği Genel Sekreterliği İlgili Kurum ve Kuruluşlar

3. Yayın planlamasında, yayın genel akışı içinde, yayın içeriğinde, çocuk istismarı ile cinsiyet ayırımı, şiddet, pornografi, kadını küçültücü, incitici ve önyargılı yayınların yapılmaması için yayın kanallarının kendi "ETİK” değerlerini yerleştirmeleri ve yayın kimliğini öne çıkarmalarının sağlan­ması,

Yazılı ve Görsel-işitsel Medya Kuruluşları,(Kamu-Özel Ulusal Bölgesel ve Ye­rel), Yazılı Basın, Bilgi Hiz­metleri ve Haber Ajansları

İlgili Kurum ve Kuruluşlar

4. Özellikle radyonun yaygın gücü ve tüm ailenin birlikte olduğu, televiz­yon izlediği saatlerde ve yayının genel akışında "Çocuk programları" özel­likle "REKLAM KUŞAKLARI”nda çocuk istismarının önlenmesi,

Yazılı ve Görsel-işitsel Medya Kuruluşları,(Kamu-Özel Ulusal Bölgesel ve Ye­rel), Bilgi Hizmetleri ve Ha­ber Ajansları

İlgili Kurum ve Kuruluşlar

5. Tüm yayın kanallarında, yayın içeriği ve planlamasında; evde ve çalışan kadına yönelik hedef kitlesi belirlenen, kadının toplumsal dönü­şümünü sağlayacak, bilgilendirici programların öne çıkarılarak çok sayıda izleyiciye, kadına ulaşması için izlenebilirliği yüksek zaman di­liminin belirlenmesi, uygulanması,

Yazılı ve Görsel-işitsel Medya Kuruluşları,(Kamu-Özel Ulusal Bölgesel ve Ye­rel), Bilgi Hizmetleri ve Ha­ber Ajansları

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırmalar Ge­nel Müdürlüğü, Üniversiteler Ka­dın Araştırma ve Uygulama Mer­kezleri, İlgili Sivil Toplum Kuruluş­ları,

6. Mevcut Yasa kapsamında, televiz­yonlarda Radyo ve Televizyon Üst Kurulu tarafından yayından kaldırılan programlar yerine şiddete karşı duyar­lılığı artırıcı, kaliteli ve olumlu me­sajlar veren eğitici ikame programla­rın oluşturulması konusunda çalışma­lar yapılması,

RTÜK, Görsel Medya Kuru­luşları, (Kamu-Özel Ulusal Bölgesel ve Yerel), Bilgi Hizmetleri

İlgili Kamu Ku­rum ve Kuruluşları

7. Başta program yapım ve yöneticileri olmak üzere televizyon programlarının üretiminin her aşamasında yer alan medya çalışanlarının "şiddete" ilişkin duyarlılıklarını arttırıcı "Toplumsal Cinsiyet Eşitliği" eğitimi almalarının sağlanması,

Yazılı ve Görsel Medya Ku­ruluşları;( Kamu ve Özel Ulu­sal, Bölgesel ve Yerel) )Yayın Kuruluşları,

Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü

8. İzleyiciye medya karşısında "farkındalık" kazandırılması ve bilinçli izleyiciler (öncelikle ebeveynler) oluşturulması konusunda çalışmalar yapılması ve izleyiciye medya okurya­zarlığının kazandırılması için eğitim programlarının düzenlenmesi,

RTÜK, Yazılı ve Görsel-işitsel Medya Kuruluşları,(Kamu-Özel Ulusal Bölgesel ve Yerel), Bilgi Hizmetleri ve Haber Ajansları

İlgili Kamu Ku­rum ve Kuruluşları Sivil Toplum Ör­gütleri

9.Ülkemizde medyada karar meka­nizmalarında cinsiyetçiliğin ortadan kaldırılması ve eşitliğin sağlanması,

Yazılı ve Görsel-işitsel Medya Kuruluşları, (Kamu ve Özel Ulusal, Bölgesel, Yerel Yayın Kuruluşları), Haber Ajansları Basın Meslek Örgütleri

10. Medyanın kadın ve çocuğa yöne­lik "şiddetin" pekiştirilmesi ve ortadan kaldırılmasına ilişkin etkisini araştı­ran ve günümüzde büyük eksiklik olan araştırmaların yapılması

RTÜK,

Görsel-işitsel Medya Kuru­luşları, (Kamu ve Özel Ulusal, Bölgesel, Yerel Yayın Kuru­luşları)

Üniversiteler, Sivil Toplum Kuruluş­ları, Kadının Sta­tüsü Genel Mü­dürlüğü, Aile ve Sosyal Araştırma­lar Genel Müdür­lüğü, TÜİK, TRT,

11. Sivil Toplum Kuruluşlarının    "Medya İzleme Grupları" oluşturması ve medyanın günü gününe izlenmesi oto kontrolün sağlanması,

Basın Meslek örgütleri, Sivil Toplum örgütleri

İlgili kuruluşlar