Kadın Konukevleri Yönetmeliği
ÖZEL HUKUK TÜZEL KİŞİLERİ İLE KAMU KURUM
VE KURULUŞLARINCA AÇILAN
KADIN KONUKEVLERİ YÖNETMELİĞİ *
BİRİNCİ BÖLÜM
Genel Hükümler
Amaç
Madde 1 - Bu Yönetmeliğin amacı, özel hukuk tüzel kişileri ile kamu kurum ve kuruluşlarınca açılan kadın konukevlerinin açılış, hizmet, işleyiş, personel şartları ve denetim işlem ve esaslarını belirlemek, çağdaş anlayış ve şartlara uygun düzeyde hizmet vermelerini sağlamaktır.
Kapsam
Madde 2 - Bu Yönetmelik, özel hukuk tüzel kişileri ile kamu kurum ve kuruluşlarınca açılan kadın konukevlerini kapsar.
Dayanak
Madde 3 - Bu Yönetmelik, 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun 9 uncu maddesinin (g) bendi ile 34 ve 35 inci maddeleri gereğince düzenlenmiştir.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Yönetmelikte geçen;
a) Genel Müdürlük: Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürlüğünü,
b) İl Müdürlüğü: İl sosyal hizmetler müdürlüğünü,
c) Kamu kurum ve kuruluşları: Genel, katma ve özel bütçeli kurumlar, belediyeler ve bu kurumların kurdukları döner sermayeli kuruluşlar, kamu iktisadi teşekkül ve teşebbüsleri, özel kanunlarla kurulan diğer devlet teşekküllerini,
d) Özel hukuk tüzel kişileri: Özel hukuk hükümlerine göre kurulan, kamu yararına çalışan, kazanç amacı gütmeyen dernek ve vakıfları,
e) Kadın konukevi: Fiziksel, duygusal, cinsel ve ekonomik istismara uğrayan kadınların, psiko-sosyal ve ekonomik sorunlarının çözümlenmesi sırasında varsa çocukları ile birlikte ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla geçici bir süre kalabilecekleri kadın konukevi/kadın sığınmaevi/kadın sığınağı/kadınevi ve benzeri biçimde adlandırılabilecek yatılı sosyal hizmet kuruluşlarını,
f) Kuruluş: Kadın konukevlerini,
g) Kadın: Kadın konukevlerine kabulü uygun görülerek kuruluş hizmetlerinden yararlanan kadınları,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Açılış ve İşlemler
Kuruluş Açmak Üzere Başvuru
Madde 5 - Kuruluş açmak isteyen özel hukuk tüzel kişileri veya kamu kurum ve kuruluşları açılış işlemleri için temsilci ya da kuruluşun açılması ve işletilmesinden sorumlu bir yönetici belirleyip, yazılı olarak il müdürlüğüne başvuruda bulunurlar. Gerçek kişiler kadın konukevi açamazlar.
Açılış İzni İçin Gerekli Koşul ve Belgeler
MADDE 6 – (Değişik:RG-31/7/2009-27305)
Kuruluş açmak isteyen özel hukuk tüzel kişilerinin aşağıda (a), (b), (c), (d) ve (e) bentlerinde belirtilen belgelerin yer aldığı, kamu kurum ve kuruluşlarının ise kuruluşta görevlendirilecek yöneticinin sadece öğrenim durumunu gösterir belge ile (d) ve (e) bentlerinde yer alan belgelerin bulunduğu üç adet dosyayı hazırlayarak il müdürlüğüne vermeleri gerekir.
a) Yöneticilerden aşağıdaki bilgi ve belgeler istenir.
1) T.C. Kimlik Numarası beyanı,
2) Öğrenim durumunu gösterir belgenin aslı veya idarece onaylı örneği,
3) Adli sicil kaydının bulunmadığına ilişkin yazılı beyan,
4) Görevini devamlı olarak yapmaya engel bir durumu olmadığına dair yazılı beyanı,
b) Kuruluş binasının iskân durumu hakkında ilgili belediyeden alınacak yapı kullanma izin belgesi ya da üniversitelerin ilgili bölümlerinden alınacak statik rapor,
c) Binanın tapu senedi veya kira sözleşmesi örneği,
d) (Mülga:RG-24/4/2011-27914)
e) Kuruluşun fiziksel koşulları, hizmet bölümleri, tefrişi, kapasitesi, personel durumu ve genel olarak hizmete uygunluğu hakkında il müdürlüğünce düzenlenecek rapor.
Özel hukuk tüzel kişilerince gösterilecek temsilci ya da yöneticide; 29/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 53 üncü maddesinde belirtilen süreler geçmiş olsa bile; kasten işlenen bir suçtan dolayı bir yıl veya daha fazla süreyle hapis cezasına ya da affa uğramış olsa bile devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar, devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk, zimmet, irtikâp, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, güveni kötüye kullanma, hileli iflas, ihaleye fesat karıştırma, edimin ifasına fesat karıştırma, suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini aklama veya kaçakçılık suçlarından mahkûm olmamak koşulu aranır.
Açılış İzni İçin Yapılacak İşlemler
Madde 7 - Üç dosya olarak düzenlenen belgelerin belirlenen esaslara uygun olması halinde, kuruluşun hizmete açılması il müdürlüğünün teklifi ve valiliğin onayı ile gerçekleşir. Tüm belgeleri il müdürlüğünce onaylanan dosyalardan biri il müdürlüğünde kalır, ikincisi açılış izin belgesi düzenlenip, imzalandıktan sonra temsilci ya da yöneticisine imza karşılığında verilir, üçüncü dosya ve açılış onayının bir örneği Genel Müdürlüğe gönderilir.
Kuruluşa Kadın Kabulü
Madde 8 - Valilikten açılış onayı alınıp, açılış izin belgesi düzenlenen kuruluşa, varsa çocukları ile birlikte kadın kabulü yapılır ve kuruluş hizmete geçer.
Açılış izin belgesi bulunmayan kuruluşlara kadın kabulü yapılması halinde Yönetmeliğin 18 inci maddesine göre işlem yapılır.
Devir ve Nakil
Madde 9 - Kuruluşun bir başka özel hukuk tüzel kişilerine devrinde taraflar il müdürlüğüne başvururlar ve daha sonra noterde devir senedi işlemleri yapılır. İl müdürlüğünce kuruluşu devir alacak tüzel kişilerden; devir senedinden başka 6 ncı maddenin (a) ve değişiklik yapılması halinde (e) bentlerinde yer alan belgelerin üçer nüsha olarak düzenlenmesi istenir.
Özel hukuk tüzel kişilerince kuruluşun bir başka adrese naklinde ise, durum il müdürlüğüne bildirilir. Binanın il müdürlüğünce yerinde incelenip uygun görülmesi halinde 6 ncı maddenin (b), (c), (d) ve (f) bentlerindeki belgeler üçer nüsha olarak düzenlenir.
Kuruluşların bir başka kamu kurum ve kuruluşuna devrinde, görevlendirilecek yöneticinin öğrenim durumunu gösterir belge ile değişiklik yapılması halinde 6 ncı maddenin (e) bendinde yer alan belgenin üçer nüsha düzenlenmesi istenir.
Kamu kurum ve kuruluşlarınca, kuruluşun bir başka adrese naklinde ise konu il müdürlüğüne bildirilir. İl müdürlüğünce yapılacak inceleme sonucunda binanın uygun bulunması halinde 6 ncı maddenin (d) ve (f) bentlerindeki belgeler üçer nüsha olarak düzenlenir.
Devir ve nakil için üç dosya halinde düzenlenen belgeler il müdürlüğünce valilik onayına sunulur. Onaydan sonra açılış izin belgesi düzenlenir. Dosyalardan biri onayın bir örneği ile birlikte Genel Müdürlüğe gönderilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Personelin Nitelik ve Sorumlulukları
Kuruluş Personelinin Nitelik ve Sorumlulukları
MADDE 10 – (Değişik:RG-31/7/2009-27305)
Kuruluşta; bir yönetici, bir sosyal çalışmacı veya bir psikolog, ihtiyaca göre; çocuk gelişimcisi, avukat, tabip, hemşire, çocuk eğiticisi ile genel idare, yardımcı ve teknik hizmetler sınıfından ve tercihen kadın olmak üzere personel çalıştırılır.
Kuruluşta yönetici olarak görevlendirileceklerde tıp, hukuk, siyasal bilgiler, iktisat, işletme, iktisadi ve idari bilimler fakülteleri ile sosyal hizmetler, psikoloji, sosyoloji, çocuk gelişimi, psikolojik danışmanlık ve rehberlik, eğitim, ev ekonomisi ve hemşirelik alanlarında en az 4 yıl eğitim veren fakülte veya yüksek okulların birinden mezun olma şartı aranır. Yönetici yardımcılığında görevlendirileceklerde ön lisans mezunu olma şartı aranır.
Yönetici; kuruluşun idari ve teknik tüm işlerinin amacına uygun olarak yürütülmesinden, kadınlar ve çocuklarının en iyi şekilde bakım ve korunması ile sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarının karşılanmasından birinci derecede sorumludur.
Yöneticinin değişmesi halinde durum il müdürlüğüne bildirilir.
Bir kişi birden fazla kuruluşun yöneticisi olamaz ve çalışma saatleri içinde başka bir işte çalışamaz.
Kuruluşta görevlendirilecek tabip, mesleğinin gerektirdiği görevleri yerine getirir.
Sosyal çalışmacı, psikolog, çocuk gelişimcisi, hemşire ve diğer görevliler 12/7/1998 tarihli ve 23400 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan "Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumuna Bağlı Kadın Konukevleri Yönetmeliği" ile belirlenen görev tanımları çerçevesinde görev yapar.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Fiziki Özellikler ve Kuruluş Bölümleri
Bina ve İskan Durumu
Madde 11 - Kuruluşlar; kent içinde, kadınlar ve çocukların toplumdan soyutlanmadan yaşayabilecekleri, sosyal aktivitelerini sürdürebilecekleri ve günlerini huzur içinde geçirebilecekleri sakin, ilgi çekmeyen bir konumda bulunmalıdır.
Gizliliğin sağlanabilmesi için binanın müstakil olması tercih edilmelidir.
Bina güvenli bir sistemle ısıtılmalı, tercihen kaloriferli olmalıdır.
(Ek fıkra:RG-24/4/2011-27914) Binada yangın güvenliği için gerekli tedbirler alınır.
Kuruluş Bölümleri
Madde 12 — Kuruluşlarda; ihtiyaca göre, iklim, binanın fiziksel koşulları ve olanaklar dikkate alınarak düzenlenmiş idari bölüm, görüşme odası, yatak odaları, oturma, yemek, eğitim ve rehabilitasyon, çocuk oyun ve etkinlik odaları veya salonları, çamaşır ve ütü odası, mutfak, banyo, wc ve diğer gerekli bölümler bulunur.
Bölümlerin ev ortamına benzer bir şekilde döşenmesine özen gösterilir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Hizmet ve İşleyiş
Sunulan Hizmetler ve İşleyiş
Madde 13 - Kuruluşların; bu Yönetmeliğe uygun olarak belirlenmiş amacı, hizmetleri, işleyişlerine ilişkin esasları; kadın ve varsa çocuklarının kabulünde izlenecek yol, kabul koşulları, kabul edilmeyecek olanlar, güvenlik için alınacak önlemler, kalınacak süre, uyulması gereken kurallar, uyulmaması durumunda yapılacak işlemler, kadın ve çocuklarına sağlanacak ayni ve nakdi yardımlar, personelin nitelik ve görevleri, mali işlemler ve belirtilmesi istenilen diğer hususlar, düzenlenecek iç hizmet yönergesi ile belirlenir.
Kadın konukevlerine, bulaşıcı hastalığı olan veya akıl ve ruh sağlığı yerinde olmayan ya da uyuşturucu madde ve/veya alkol alışkanlığı bulunan kadınlar alınmaz. Bu durum sağlık raporuyla belgelendirilir.
Gizlilik İlkesi
Madde 14 - Kadın konukevleri gizliliğin sağlanabildiği il ve ilçelerde açılır. Adresi, telefon numarası gizli tutulur. Kuruluşu tanıtan tabela asılmaz, binasında açılış törenleri düzenlenmez ve kuruluşa doğrudan başvuru kabul edilmez. Başvurular kuruluş dışında oluşturulacak ayrı bir birim ya da merkezde kabul edilerek değerlendirilir.
Kadınlar ve çocukları ile ilgili bilgi ve belgeler açıklanmaz. Dosyalar gizlilik ilkesine uygun olarak düzenlenir ve saklanır.
Nöbet
Madde 15 - Kuruluşlarda hizmetin sürekliliğini sağlamak amacıyla hizmetin özelliği ve personel sayısı dikkate alınarak, nöbet sistemi kuruluş yönetimince düzenlenir.
Beslenme
Madde 16 - Kuruluşlardaki kadınlar ve çocukları ile görevli personele üç öğün yemek, çocuklara ayrıca ara kahvaltı verilir. (Değişik ibare:RG-26/9/2008-27009) Tabip tarafından özel diyet uygulaması önerilen kadın ve çocuklara diyet yemeği hazırlanır.
Denetim
Madde 17 - Kuruluşlar yılda en az bir kere il müdürlükleri ve gerektiğinde Genel Müdürlük yetkili elemanlarınca gizlilik ilkesine uygun olarak denetlenir. Denetim sırasında kuruluş yetkilileri her türlü kolaylığı göstermekle yükümlüdür. Denetim raporunun bir örneği il müdürlüğünde saklanır, bir örneği de Genel Müdürlüğe gönderilir.
Denetim sırasında, ilgili mevzuat ve bu Yönetmelik hükümlerine aykırı bulunan hususlar ve görülen aksaklıklar denetim defterine yazılarak giderilmesi için üç aya kadar bir süre tanınır. Bu süre içinde giderilmemesi durumunda kuruluş yazı ile uyarılarak bir ek süre daha verilir.
Tanınacak süreler; aksaklıkların giderilebilmesi için gereken zamana, aciliyetine ve önem derecesine göre belirlenir.
Kuruluş, verilen süreler içinde tespit edilen aykırılık ve aksaklıkları düzeltmek zorundadır.
Kuruluşun Kapatılması
Madde 18 - Kuruluşlar aşağıda belirtilen durumlarda il müdürlüğünün teklifi ve valiliğin onayı ile kapatılır.
a) Açılış izni almadan kuruluşa kadın kabulü yapılması,
b) Denetimlerde görülen aykırılık ve aksaklıkların tanınan süreler içinde giderilmemesi,
c) Kadın ve/veya çocuklarının ihmal ve istismarı,
d) Amaç dışı faaliyette bulunulması,
e) Yönetmeliğin 6 ncı maddesinin son fıkrasında sayılan ve diğer kanunlarla belirlenen suçların işlenmesi.
Kapatılma kararı alınan kuruluşlara; kadınlar ve çocuklarının mağdur olmalarını önlemek amacıyla diğer kadın konukevlerine yerleştirilmelerini sağlamaları için en fazla bir ay süre tanınır.
Kuruluşun Kamu Kurum ve Kuruluşları veya Özel Hukuk Tüzel Kişilerince Kapatılması
Madde 19 - Kuruluşların kamu kurum ve kuruluşları veya özel hukuk tüzel kişilerince kapatılması durumunda, kadın ve varsa çocuklarının mağdur olmalarını önlemeye yönelik gereken tedbirler alınır ve en geç bir ay içinde gerekçeli olarak il müdürlüğüne bildirilir.
İl müdürlüklerince, kapatılan kuruluşların açılış izin belgesi iptal edilir ve durum Genel Müdürlüğe bildirilir.
ALTINCI BÖLÜM
Çeşitli Hükümler
İl Müdürlüklerine Gönderilecek Bilgiler
Madde 20 - Kuruluşlar, her ay hizmetten yararlanan kadın ve çocukları ile ilgili istatistiki bilgileri Genel Müdürlükçe hazırlanan formata uygun olarak düzenleyip il müdürlüğüne gönderirler. Alınan bilgiler her yıl sonu itibariyle il müdürlüklerince değerlendirilerek hazırlanan rapor Genel Müdürlüğe gönderilir.
Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce açılmış bulunan kuruluşlar, açılışlarından itibaren hizmetlerinden yararlanan kadın ve çocuk sayılarını da bir defaya mahsus olmak üzere il müdürlüğüne bildirirler.
Kuruluşlarda Bulundurulması Gereken Defter ve Dosyalar
Madde 21 - Kuruluşlarda, aşağıda belirtilen defter ve dosyalar bulundurulur.
a) Gelen ve giden yazı kayıt defteri,
b) Kadınlar ve çocuklarına ait kütük defteri,
c) İl müdürlüğünce onaylanmış denetim defteri,
d) Personelin özlük ve sağlık dosyaları,
e) Kadınlar ve varsa çocukları ile ilgili bilgi, belge, psiko-sosyal, sağlık ve ekonomik durumlarını belirten raporlar ve yapılan mesleki çalışmalara ilişkin diğer kayıtların yer aldığı dosyalar.
Hüküm Bulunmayan Haller
Madde 22 - Bu Yönetmelikte belirtilmeyen hususlarda 2828 sayılı Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Kanununun ilgili hükümlerine göre işlem yapılır.
Geçici Madde 1 — Bu Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce kamu kurum ve kuruluşları ve/veya özel hukuk tüzel kişilerince açılmış bulunan kuruluşlar, Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden sonra geçen altı ay içinde gerekli düzenlemeleri yaparak açılış izin belgesi almak durumundadır.
Yürürlük
Madde 23 - Maliye Bakanlığı ile Sayıştay’ın görüşleri alınarak hazırlanan bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 24 - Bu Yönetmelik hükümlerini Sosyal Hizmetler ve Çocuk Esirgeme Kurumu Genel Müdürü yürütür.